Niet veel meer dan een eeuw geleden visualiseerden de Italiaanse futuristen het lawaai en de dynamische ervaring van ruimte en tijd die technische en industriële vooruitgang en oorlog hadden gebracht. Met nieuwe beeldende middelen als vlakfragmentatie en vormoverlapping vingen zij de vaart en herrie van explosies en voorbijrazende voertuigen en kogels op statische doeken. Verschrikkingen...

Paus Adrianus is de geschiedenis in gegaan als een paus die zijn tijd niet meehad. Gevormd in de geest van de laatmiddeleeuwse hervormingsbeweging van de Moderne Devotie en lange tijd hoogleraar in de scholastieke theologie aan de Universiteit van Leuven, werd hij opvoeder van de latere keizer Karel V en inquisiteur in Spanje. Zelf afwezig...

Eugenio Montale (1896-1981) was een van de grootste Italiaanse dichters van de vorige eeuw, al bereikte hij in Nederland nooit de roem die hem in zijn thuisland en de Angelsaksische wereld ten deel viel. Met zijn debuutbundel Ossi di seppia (1925), gesitueerd in het uitgebeten Ligurische kustlandschap van zijn jeugd, zette de jonge Montale zich...

Het onderwerp van deze lezing is de roman Het einde van het lied (2021), geschreven door de spreker zelf. Hij zal vertellen over hoe hij ertoe kwam dit boek te schrijven, hoe het manuscript zich tijdens het schrijven ontwikkelde (de genese) en hoe het eindelijke werk gerecipieerd werd. Tijdens de lezing zullen foto’s en filmpjes...

Tussen 1861 en 1870 trokken meer dan 3000 Nederlanders naar Rome om daar paus Pius IX (r. 1846-1878) te helpen in zijn strijd om het behoud van de Pauselijke Staten. Zij maakten in Rome onderdeel uit van het roemruchtige korps der pauselijke zoeaven. De militaire verdienste van de zoeaven was wisselend: in 1867 wisten zij...

Vanaf de eerste publicatie begin 14e eeuw hebben kunstenaars Dante’s Divina Commedia uitgebreid geïllustreerd. Velen van hen raakten er totaal van in de ban. Botticelli (ca. 1445-1510) spendeerde zóveel tijd aan het illustreren van het dichtwerk dat hij in financiële problemen kwam. In de laatste jaren van zijn leven leerde William Blake (1757-1827) nog Italiaans...

In Italië is de “mammone” (moederskindje) een bekend fenomeen. Ook een van de grondleggers van de Italiaanse natie, Giuseppe Mazzini (1805-1872), had een erg hechte band met zijn moeder Maria Drago (1774-1852). Deze lezing zal ingaan op de (moeder)figuur van Maria Drago aan de hand van een briefwisseling tussen moeder en zoon. Wat voor band...

Zo’n tweeduizend jaar geleden werden Nederland, Engeland en Frankrijk onderdeel van het Romeinse Rijk. Dit zorgde voor een politieke, economische en sociale transformatie van het leven van de inwoners van deze streken. Hoe keken zij naar het centrum, in Rome, en hoe verhielden zij zich tot de Romeinse cultuur? In hoeverre namen ze kledingstijlen direct...

Elke bloemlezing van de klassieke Italiaanse poëzie begint tegenwoordig met het Zonnelied (ook wel Lied van de Schepselen genaamd) van Franciscus van Assisi. Het is een van de vroegste (ca. 1225) en tevens een van de bekendste teksten uit de Italiaanse literatuur, met een verrassend verbindend vermogen: geliefd bij mensen van zeer verschillende oriëntatie en...